این روزها ابتلا یا در امان ماندن از بیماری ناشی از ویروس کرونا دغدغه بسیاری از افراد شده است. از این رو بسیاری تمایل دارند تا وضعیت جسمیخود را مورد بررسی قرار دهند. آنچه که ویروس کرونا را از سایر عوامل بیماری زا متمایز میکند سرعت شیوع و سرایت بسیار زیاد آن و همچنین بدون علامت ماندن بسیاری از افرادی است که با ویروس در تماس بوده اند. روشهای بسیار متفاوتی برای تشخیص ویروس کرونا وجود دارد که در این مقاله به طور مختصر به آنها خواهیم پرداخت.
انواع روشهای تشخیص ویروس کرونا:
1- آزمایشهای رپید (سریع) بر پایه آنتی بادی
2- آزمایشهای سرولوژی و تعیین آنتی بادی
3- آزمایش RT-PCR برای تشخیص مولکولی ویروس
4- عکس رادیولوژی و CT-Scan
هر کدام از این چهار روش جایگاه ویژهای در تشخیص وویروس دارند و اطلاعات ارزشمندی به کادر پزشکی میدهند. البته هر روش در کنار مزایایی که دارد معایبی را نیز دارد که باعث میشود تا در استفاده از آن روش جنبههای احتیاطی لحاظ شوند. در ادامه به صورت مختصر مزایا و معایب هر روش شرح داده خواهد شد.
آزمایش رپید(بر اساس ابزارهایی که شبیه baby check هستند) و در آنها از واکنش آنتی بادی ضد کرونا استفاده میشود
مزایا: سریع و ارزان قیمت
معایب: در داخل کشور دسترسی به آنها بسیار دشوار است، نتایج مثبت و منفی کاذب زیادی ایجاد میکنند.
آزمایش آنتی بادی (سرولوژی)
مزایا: تشخیص نسبتا سریع و ارزان، امکان استفاده وسیع در سطح جمعیت
معایب: حتما باید در آزمایشگاههای تخصصی انجام شود. امکان بروز نتایج منفی و مثبت کاذب در آن وجود دارد.
دلایل منفی کاذب: منفی کاذب نتیجهای است که در افرادی به دست میآید که قبلا یا در حال حاضر با ویروس مبتلا شده اند ولی نتیجه آزمایش آنها نشان دهنده عدم وجود آنتی بادی ضد کرونا در بدن است. دلیل این امر این است که برخی از افرادی که با ویروس در تماس بوده اند آنتی بادی ضد کرونا به اندازه کافی در بدن ساخته نشده است و لذا نتیجه تست منفی میشود. همچنین در مواردی گذشت زمان 7 الی 30 روز برای ساخته شدن این آنتی بادی لازم است و بدن فرد هنوز مقدار قابل تشخیص از آنتی بادی را نساخته است
دلایل مثبت کاذب: مثبت کاذب حالتی است که فردی با ویروس هیچ تماسی نداشته است و تا کنون مبتلا نشده است ولی آزمایش وجود آنتی بادی ضد کرونا را در بدن وی نشان میدهد. دلیل این نتایج مثبت کاذب در واقع شباهت آنتی ژ«های کرونا ویروس جدید با سایر انواع کرونا ویروسهای قدیمیاست و اگر فردی قبلا به انواع قدیمیاین کرونا ویروسها (دلیل بسیاری از سرماخوردگیهای معمولی در سالیان قبل کرونا ویروسها بوده است) مبتلا شده باشد ممکن است به اشتباه نتیجه آزمایش وی مثبت شود. بدیهی است این افراد ممکن است به اشتباه گمان کنند به ویروس کرونای جدید مقاوم هستند و با عدم رعایت نکات ایمنی خود را در معرض بیماری قرار دهند!
آزمایش RT-PCR و تشخیص مولکولی:
مزایا: دقت بسیار زیاد و اختصاصی بودن نتیجه آزمایش
معایب: فقط وجود یا عدم وجود ویروس در لحظه نمونه گیری را نشان داده و سوابق فرد تاثیری در نتیجه آزمایش ندارند. همچنین اگر نمونه گیری به درستی انجام نشود احتمال ایجاد جواب منفی کاذب وجود دارد. نکته منفی دیگر هزینه بالای این آزمایش و نیاز به تجهیزات فوق تخصصی میباشد.
عکس برداری رادیولوژی و CT-Scan:
مزایا: حساسیت بسیار زیاد برای تشخیص فرد مبتلا و تمایز آن از سایر انواع بیماریهای عفونی
معایب: دسترسی به امکانات و مراکز تصویر برداری در شرایط فعلی بسیار دشوار و نیاز به تنظیم وقت ملاقات میباشد. همچنین در افراد فاقد علامت ممکن است نتیجه طبیعی باشد.
آزمایشگاه مندل در حال حاضر آزمایش RT-PCR و آزمایش سرولوژی تشخیص کرونا را انجام میدهد ولی قبل از تصمیم به انجام آزمایش توصیه اکید میکنیم که حتما به محدودیتهای آزمایش دقت داشته باشید و مهم تر از همه اینکهاین آزمایشها به دلیل عدم دقت 100 درصدی خود ممکن است عوارضی را نیز به همراه داشته باشند. لذا اگر تصمیم به انجام آزمایش دارید حتما برگه راهنمایی که در زمان نمونه گیری به شما داده میشود را به دقت مطالعه نمایید.
آزمایشگاه مندل علاوه به ارائه خدمت به مراجعین حضوری آزمایشگاه با سرویس نمونه گیری در منزل و محل کار در سریعترین حالت ممکن بدون نیاز به مراجعه حضوری از شما نمونه گیری را انجام میدهد. در این زمینه میتوانید بر روی لینک نمونه گیری در منزل کلیککنید و به سادگی درخواست خود را ارسال نمایید . همکاران ما پس از بررسی با شما تماس خواهند گرفت. در صورت داشتن سوال و برای گرفتن مشاوره میتوانید با شماره 02188198077 تماس بگیرید.
آزمایش مولکولی ویروس کرونا چیست ؟
آزمایشهای مولکولی به دنبال علائم عفونت فعال هستند. این آزمایشها معمولا شامل گرفتن نمونه از پشت گلو با سواب پنبهای میباشند. سپس پزشک نمونه را برای آزمایش ارسال میکند. این نمونه تحت آزمایش واکنش زنجیرهای پلیمراز (PCR) قرار خواهد گرفت. این نوع آزمایش علائم ماده ژنتیکی ویروس را تشخیص میدهد. آزمایشهای مولکولی تنها میتوانند به تشخیص موارد فعلی کرونا کمک کنند و آنها نمیتوانند تشخیص دهند که کسی به این عفونت مبتلا شده و بهبود یافته است.
آزمایش سرولوژیکی ویروس کرونا چیست ؟
آزمایش سرولوژیکی درواقع آنتی بادیهایی را تشخیص میدهند که بدن برای مقابله با ویروس تولید میکند. این آنتی بادیها در هرکسی که از کووید-19 یا همان کرونا بهبود یافته باشد، وجود دارند. آنتی بادیها در خون و بافتهای سراسر بدن وجود دارند و آزمایش سرولوژیک معمولا به نمونه خون نیاز دارد. آزمایشهای سرولوژیکی به ویژه برای تشخیص موارد مبتلا با علائم خفیف یا بدون علائم، مفید میباشند.
دقت آزمایش کرونا :
اگر برای وجود آنتی بادیهای ویروس کرونا کووید-19 مثبت باشید معمولا به این معنی است که به کرونا مبتلا بوده اید. اما اگر تنها برای مدت کوتاهی دارای ویروس بودید ، ممکن است نتیجه منفی بگیرید. ممکن است در معرض ویروس قرار گرفته باشید و آنتی بادی تولید نکرده باشید. همچنین ممکن است یک جواب مثبت کاذب دریافت کنید. انجام آزمایش خیلی زود یا خیلی دیر میتواند منجر به نتیجه منفی کاذب شود. دقت آزمایشهای مشابه برای آنفولانزا به طور کلی 50 تا 70 درصد است.